2022
25.11.2022 r.
W dniu wspomnienia św. Katarzyny Aleksandryjskiej „Kolejarze z Wileńszczyzny” zawitali do głogowskiego Teatru im. Andreasa Gryphiusa. Zespół Stacji Muzeum gościł na Dolnym Śląsku na zaproszenie Stowarzyszenia „Głogowska Edukacja Kresowa”.
Głogowskie Obchody Dnia Kolejarza rozpoczęły się już w poniedziałek 21 listopada na dworcu kolejowym niezwykłym happeningiem. Pracownicy kolei, podążając za Jerzym Pileckim – potomkiem kolejarzy z Krasnojarska, ubranym w mundur dyżurnego ruchu – uroczyście wnieśli na halę dworcową kilkanaście plansz wystawy „Kolejarze z Wileńszczyzny. Zapomniani bohaterowie”. Wydarzenie zgromadziło liczne grono publiczności, w tym brać kolejarską, przedstawicieli organizatorów i zaproszonych gości, władze miasta, historyków i regionalistów, osoby przesiedlone tu po II wojnie światowej i ich rodziny, a także najmłodsze pokolenie głogowian. W piątek ekspozycja została przeniesiona na hol główny Teatru, gdzie prezentowana będzie do 6 grudnia.
25 listopada, punktualnie o 16.30 rozpoczął się Kolejarski Wieczór Kresowy. Uświetnił go godzinny koncert Orkiestry Huty Miedzi „Głogów” pod batutą Bartłomieja Nienartowicza. Następnie odbyła się prezentacja książki Dominiki Leszczyńskiej „Kolejarze z Wileńszczyzny” – spotkanie poprowadził Michał Fludziński, tradycyjnie w replice munduru kolejarza z okresu międzywojennego. Na scenie Teatru im. Andreasa Gryphiusa nie mogło zabraknąć świadka historii – zabytkowego sztandaru Związku Drużyn Konduktorskich Rzeczypospolitej Polskiej Koło w Wilnie z 1929 r., pozostającego w zbiorach Stacji Muzeum. Podczas prezentacji książki wyjątkowo mocno wybrzmiała relacja audio Ryszarda Liminowicza (urodzonego w Piesiewiczach), który w 1946 r. wraz rodziną na zawsze opuszczał rodzinne strony, jadąc z Lidy „w kierunku nie wiadomo jakim”.
Jeszcze raz serdecznie dziękujemy organizatorom za gorące przyjęcie. Pozostaje mieć nadzieję, że na ziemię głogowską jeszcze wrócimy – również po to, aby kontynuować prace nad muzealnym archiwum historii mówionej.
->ZAPRASZAMY DO ZAPOZNANIA SIĘ Z MATERIAŁEM FILMOWYM Z PORTALU TV MASTER. <-
Fot. Michał Fludziński i Sebastian Rakowski
Więcej zdjęć do zobaczenia TUTAJ.
27.10.2022 r.
Za nami kolejne entuzjastyczne przyjęcie „Kolejarzy z Wileńszczyzny” przez Czytelników – tym razem w Olsztynie. 27 października 2022 r. gościliśmy na Warmii na zaproszenie tamtejszego oddziału Towarzystwa Przyjaciół Wilna i Ziemi Wileńskiej.
Spotkanie z Dominiką Leszczyńską – autorką cyklu literackiego „Historie kolejowe” – miało miejsce w pięknej Kamienicy Naujacka (secesyjnym pałacyku mieszkalnym przy ulicy Dąbrowszczaków), będącej siedzibą Miejskiego Ośrodka Kultury w Olsztynie. Wydarzenie współprowadził Michał Fludziński, który tradycyjnie wystąpił w replice munduru polskiego kolejarza okresu międzywojnia. Gościem specjalnym był ocalały sztandar Związku Drużyn Konduktorskich Koła Wilno z 1929 r. Zaprezentowana też została kameralna wystawa planszowa „Portret zbiorowy kolejarza kresowego”.
W wydarzeniu liczny udział wzięli mieszkańcy Kresów ekspatriowani na Warmię po 1945 r., a także ich rodziny (wśród wysiedlonych byli też kolejarze). Zabrali oni głos w dyskusji, jaka wywiązała się w drugiej części spotkania. W związku z pojawieniem się ciekawych wątków badawczych pozostaje mieć nadzieję, że w niedalekiej przyszłości jeszcze do Olsztyna wrócimy.
Wszystkich zainteresowanych „Kolejarzami z Wileńszczyzny” zapraszamy do Książnicy Polskiej w Olsztynie, gdzie można zakupić książkę wraz z katalogiem wystawy.
Więcej zdjęć do zobaczenia TUTAJ.
14.10.2022 r.
14 października o godzinie 17.00 w starym budynku Dworca Kraków Główny odbyło się spotkanie z Dominiką Leszczyńską, autorką dwóch książek z cyklu ‘Historie kolejowe’: Czyżewscy, Harbin i Kolej Wschodniochińska oraz Kolejarze z Wileńszczyzny. Poprowadził je Michał Fludziński ze Stacji Muzeum, który wystąpił w replice munduru polskiego kolejarza z okresu międzywojnia. Motywem przewodnim wystąpienia i późniejszej dyskusji była rola archiwów rodzinnych, które dostarczyły autorce inspiracji do obu reportaży historycznych. Gościem specjalnym była Jolanta Giedrojć-Gorąca (Olsztyn) z kolejowej rodziny Tyszko, bohaterów Kolejarzy z Wileńszczyzny.
Wydarzenie odbyło się w ramach uroczystych obchodów 175. rocznicy wjazdu do Krakowa pierwszego pociągu Kolei Krakowsko-Górnośląskiej.
Więcej zdjęć do zobaczenia TUTAJ.
11.07.2022 r.
W dniach 11-15 lipca nasza koleżanka Dominika Leszczyńska gościła wraz z książką „Kolejarze z Wileńszczyzny” w Wilnie i na Ziemi Wileńskiej. Okazją ku temu był wyjazd studyjny śladami żołnierzy Armii Krajowej, bohaterów Operacji „Ostra Brama” – zorganizowany przez Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział w Poznaniu.
Dominice udało się zaprezentować publikację w wielu miejscach na Litwie, a tym samym dotrzeć z przekazem do polskich środowisk w Wilnie i na terenie historycznej Wileńszczyzny (m.in. Nowa Wilejka, Rudniki, Borejkowszczyzna). Zainteresowanych informujemy, że książki (wraz z katalogiem) są już do nabycia w Księgarni Elephas w Domu Kultury Polskiej w Wilnie. Można zapoznać się z nimi również w dwóch wileńskich książnicach: Bibliotece im. Wróblewskich oraz Bibliotece im. A. Mickiewicza.
Po szczegółowe informacje odsyłamy Państwa do materiału zarejestrowanego przez TVP Wilno w ramach programu „Studio Wilno”, gdzie z autorką rozmawiała Pani Edyta Maksymowicz (emisja odbyła się 18 lipca br. – do obejrzenia ONLINE). Ponadto już za kilka dni dzięki Panu Walentemu Wojniłło będziemy obecni w TVP Polonia (o szczegółach poinformujemy wkrótce).
Kolejnym, bardzo ważnym owocem wyjazdu reprezentantki Stacji Muzeum na Litwę jest wzbogacenie naszego Archiwum Historii Mówionej o relację Pana Ryszarda Liminowicza – prezesa TMWiZW, który tuż po wojnie zmuszony był do opuszczenia stron rodzinnych w ramach tzw. repatriacji.
Powyższe doświadczenia traktujemy jako pierwszy acz istotny krok w kierunku dalszych działań badawczych na Wileńszczyźnie. Mamy też nadzieję, że zawitamy nad Wilię z ciekawą ofertą popularyzatorską w ramach przyszłorocznego III Zjazdu Wilniuków.
Na zdjęciu autorka książki z Panem Bogusławem Nizieńskim (żołnierzem Armii Krajowej) na uroczystych obchodach 78. rocznicy bitwy pod Krawczunami
Pełna galeria zdjęć do zobaczenia TUTAJ.
11.07.2022 r.
Zachęcamy do lektury materiału prasowego Pociąg do Kresów, który ukazał się na łamach „Echa Katolickiego” (nr 26/2022).
30.06.2022 r.
„Kolejarze z Wileńszczyzny” na Południowym Podlasiu
W piątek 24 czerwca gościliśmy z książką „Kolejarze z Wileńszczyzny” i wystawą „Portret zbiorowy kolejarza kresowego” w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Radzyniu Podlaskim. Na Podlasiu towarzyszył nam sztandar Związku Drużyn Konduktorskich Rzeczypospolitej Polskiej Koło Wilno z 1929 r., wywieziony po II wojnie światowej z Wilna.
Spotkanie poprowadziła Dominika Leszczyńska (autorka książki) wraz z Michałem Fludzińskim, który wystąpił w mundurze polskiego kolejarza z lat trzydziestych XX w.
Gośćmi specjalnymi byli potomkowie Tadeusza Gorazdowskiego, zawiadowcy stacji Bedlno w latach 1914–1915 i jednego z bohaterów książki: wnuk Andrzej Jankiewicz z żoną (USA) oraz kuzyni Maciej Lewandowski (UK) i Maciej Załuski.
Osoby zainteresowane tematem mogą zaopatrzyć się w publikację i towarzyszący jej katalog w dwóch miejscowych księgarniach: „Hermes” i „Zaborek”.
Fot. Michał Fludziński, Miejska Biblioteka Publiczna w Radzyniu Podlaskim
19.06.2022 r.
Zapraszamy do obejrzenia programu „Afisz” w TVP3 LUBLIN z dnia 19.06.2022 r. Aby obejrzeć audycję należy nacisnąć LINK.
11.06.2022 r.
Zapraszamy do wysłuchania audycji „Kresowy Salonik” Radia Gdańsk z dnia 11.06.2022 r. Aby odsłuchać audycji trzeba nacisnąć LINK.
09.06.2022 r.
„Co kryją kolejowe archiwa rodzinne”. Spotkanie z Jerzym Downarowiczem – relacja
9 czerwca o godz. 18.30 w Bibliotece muzealnej odbyło się spotkanie z Panem Jerzym Downarowiczem – świadkiem historii, synem inż. Gustawa Downarowicza, jednego z bohaterów książki „Kolejarze z Wileńszczyzny”.
Nasz gość w rozmowie z Dominiką Leszczyńską, popartej pokazem slajdów, nakreślił historię rodu Downarowiczów herbu Przyjaciel z Oszmiańszczyzny, w szczególności zaś swego ojca – dyplomowanego inżyniera dróg i mostów, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, odznaczonego Krzyżem Walecznych za bohaterstwo pod Radoszkowicami. Opowiadał o życiu w międzywojennym Wilnie, trudach czasu okupacji i rzecz jasna – opuszczeniu stron rodzinnych zimą 1945 roku, jednym z pierwszych transportów. Downarowiczowie trafili po wojnie do Warszawy, gdzie ojciec zatrudnił się w DOKP przy odbudowie infrastruktury kolejowej. Zmarł w ostatnim dniu 1947 roku, na skutek wylewu doznanego podczas prac przy moście we Fronołowie nad Bugiem.
Ponieważ formuła spotkań najwyraźniej zainteresowała przybyłych, zapowiadamy już kolejny wieczór z kolejowymi archiwami rodzinnymi. Gościem będzie Pan Jan Animucki – syn Adama, malarza kolejowego z Wileńszczyzny. O szczegółach będziemy Państwa informować po przerwie wakacyjnej.
Fot. Michał Fludziński
09.06.2022 r.
„Kolejarze z Wileńszczyzny” w Gdańsku
W minioną środę 25 maja zespół Stacji Muzeum gościł w Gdańsku, gdzie na zaproszenie Pana Michała Rzepiaka – prezesa Fundacji Pomorskich Kresowian, w ramach 7. Kresowej Środy Literackiej Dominika Leszczyńska prezentowała drugie wydanie swojej książki pt. „Kolejarze z Wileńszczyzny”.
W spotkaniu wzięli udział mieszkańcy Trójmiasta i regionu zainteresowani tematyką kolejowo-kresową, potomkowie pracowników dróg żelaznych, a w szczególności bliscy bohaterów publikacji: Pan Józef Andruszkiewicz – syn Leona Andruszkiewicza z Wołkowyska, Panie Bożena i Małgorzata Dubasiewicz z rodziną – spokrewnione z Bolesławem, Piotrem i Pawłem Montrym-Żakowiczami, Pani Anna Lisek – córka Bolesława Tyszko, Pani Krystyna Łatasiewicz – córka Józefa Dylkiewicza, Pan Przemysław Namsołek – potomek rodziny Rumyńskich, Pani Krystyna Pękała – wnuczka Władysława Kamińskiego, zaprzyjaźnionego z Adamem Animuckim, Pani Katarzyna Danilczuk – w imieniu rodziny Dąbrowskich i Podoleckich oraz Pani Agnieszka Wybult z córką Katarzyną – potomkinie Franciszka Rewińskiego.
Wydarzenie moderował Pan Michał Rzepiak, a z ramienia Stacji Muzeum autorkę wspierał Michał Fludziński, w mundurze kolejarza z połowy lat trzydziestych XX w. Dominika Leszczyńska opowiadała o pracy nad książką i swoich literacko-kresowych planach na przyszłość. Z sali padało wiele pytań o kolejową codzienność na Kresach, co dowodzi słuszności i potrzeby sięgania do archiwów rodzinnych, stanowiących cenne dopełnienie innych źródeł historycznych.
Dodajmy, że dzięki uprzejmości Polskich Kolei Państwowych S.A. Oddział w Gdańsku, spotkanie z Dominiką Leszczyńską mogło odbyć się w historycznym budynku Dyrekcji Kolei przy ulicy Dyrekcyjnej 2-4, którego urok utrwaliła na fotografii Pani Agnieszka Wybult. Dziękujemy serdecznie!
Więcej na temat „Kolejarzy z Wileńszczyzny” i gdańskiej promocji usłyszą Państwo w czerwcowym wydaniu Kresowego Saloniku Radia Gdańsk, zrealizowanym przez Panów Michała Rzepiaka i Andrzeja Urbańskiego – o terminie audycji poinformujemy wkrótce.
Nasze spotkania z historią kolejowych Kresów kontynuowaliśmy w Gdańsku 26 i 27 maja, spotykając się ze świadkami historii i rejestrując ich wspomnienia na potrzeby muzealnego Archiwum historii mówionej.
Wszystkich miłośników kolei i Kresów zapewniamy, że na Wybrzeże zamierzamy jeszcze wrócić, a zainteresowanych publikacją odsyłamy do Gdańskiej Księgarni Naukowej, księgarni Muza oraz – rzecz jasna – do muzealnego sklepu Stacji Muzeum (kasa@stacjamuzeum.pl / 22 620 04 80 wew. 119). Książka jest również dostępna w zestawie z katalogiem wystawy „Portret zbiorowy kolejarza kresowego”.
Fot. Stacja Muzeum oraz Agnieszka Wybult
12.05.2022 r.
Premiera drugiego wydania książki Dominiki Leszczyńskiej pt. „Kolejarze z Wileńszczyzny
12 maja w Stacji Muzeum odbyła się premiera drugiego wydania książki Dominiki Leszczyńskiej pt. „Kolejarze z Wileńszczyzny”, opowiadającej o losach kilku kolejowych rodzin przełomu XIX i XX w. z Wilna i okolic: Podoleckich, Jałowieckich, ostatniego dyrektora kolei wileńskich inż. Wacława Głazka oraz krewnych zegarmistrza kolejowego Piotra Montrymowicza-Żakowicza.
Wśród przybyłych gości byli m.in.: dr Rafał Zgorzelski – członek zarządu Polskich Kolei Państwowych S.A., Grzegorz Wodziński – wicedyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej, Małgorzata Orlewicz – wieloletnia wicedyrektor Państwowego Muzeum Etnograficznego. Na spotkaniu pojawili się również przedstawiciele kolejowych rodzin kresowych, m.in. Jerzy Downarowicz – syn inżyniera kolejowego Gustawa Downarowicza, który podzielił się z publicznością swoimi wspomnieniami z przedwojennego Wilna, a także Hanna Uszyńska z Dąbrowskich – córka Jerzego Dąbrowskiego, jednego z bohaterów książki.
Drugie wydanie zostało znacząco rozszerzone o kolejne fotografie pochodzące ze zbiorów prywatnych, zgromadzone przez autorkę na przełomie 2021 i 2022 roku w ramach akcji tworzenia muzealnego archiwum kolejarza kresowego. Poprzednia edycja książki miała miejsce w 2021 roku, w ramach programu Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu „Literatura” i przy wsparciu z budżetu Samorządu Województwa Mazowieckiego i od razu zdobyła serca Czytelników – stąd decyzja wydawcy o jej wznowieniu w formule poszerzonej i uzupełnionej.
Książka jest do nabycia w sklepie Stacji Muzeum oraz w sprzedaży wysyłkowej. Zamówienia można składać mailowo na adres: kasa@stacjamuzeum.pl.
Najbliższa okazja do spotkania z autorką już 14 maja od godz. 21:30 podczas „Kolejowej Nocy Muzeów” w Galerii Wagon.
18.02.2022 r.
Wszystkim miłośnikom kolei i Kresów Wschodnich przypominamy, że w muzealnej Galerii Wagon wciąż trwa wystawa pt. „Portret zbiorowy kolejarza kresowego”. Została ona przygotowana w listopadzie 2021 roku w związku z promocją książki naszej koleżanki Dominiki Leszczyńskiej pt. „Kolejarze z Wileńszczyzny”, dofinansowanej przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego (Program „Literatura”).
W ramach działań promocyjnych projektu przeprowadziliśmy wirtualną zbiórkę fotografii i innych pamiątek dotyczących pracowników dróg żelaznych na Kresach. Aby popularyzować bogactwo zgromadzonej ikonografii, która dokumentuje pracę, wypoczynek, radości i troski dnia codziennego braci kolejarskiej, postanowiliśmy zaprezentować wycinek ich bytowania – od czasów zaborów po lata okupacji – w postaci wystawy planszowej. Znakomita większość pamiątek dotyczy Wilna i Wileńszczyzny, tym niemniej pojedyncze obiekty związane z innymi częściami dawnych Kresów Wschodnich traktujemy jako wyzwanie, zachętę do podjęcia dalszych działań badawczo-popularyzatorskich.
Osoby zainteresowane tematem mogą zaopatrzyć się także w bogato ilustrowany katalog, ze streszczeniami w języku angielskim i litewskim. Zawarliśmy w nim refleksję historyka Michała J. Chromińskiego z Wojskowego Biura Historycznego, który kreśli sylwetkę kolejarza kresowego. Jest to zapis wystąpienia, które zostało wygłoszone podczas listopadowej prezentacji Kolejarzy z Wileńszczyzny.
Wydawnictwo dostępne jest w naszym sklepie muzealnym (tel. 22 620 04 80 wew. 119 lub e-mail kasa@stacjamuzeum.pl).
2021
21.08.2021
Wywiad w Katolickim Radiu Podlasie. Aby odsłuchać audycji trzeba nacisnąć LINK.
24.02.2022
Sztandar Związku Drużyn Konduktorskich Rzeczypospolitej Polskiej (Koło Wilno) z 1929 r. Ze zbiorów Stacji Muzeum (MUZ/V/31)
Jest nam niezmiernie miło poinformować, że wniosek naszej koleżanki Dominiki Leszczyńskiej w sprawie wydania książki pt. „Kolejarze z Wileńszczyzny”, złożony w ramach naboru do Programu Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu „Literatura 2021”, uzyskał 78,5/100 pkt. Jest to równoznaczne z przyznaniem dofinansowania na realizację projektu już przy pierwszym podejściu.
