Ciasteczka! Uwaga! Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony stacjamuzeum.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka Prywatności
Ok, zamknijW związku z programem modernizacji taboru PKP w latach 50-tych XX w. w Polsce, przygotowywano projekty wagonów spalinowych, służących do obsługi ruchu lokalnego. Ponieważ ich produkcja mogłaby spowolnić realizację zamierzonego usprawnienia komunikacji kolejowej, równocześnie zamówiono w zakładach Ganz na Węgrzech kolejną po SN52 i SN60 serię wagonów spalinowych.
Do Polski pierwsze wagony spalinowe SN61 trafiły w połowie 1960 r., ujawniając szereg wad konstrukcyjnych, które w kolejnych partiach były usuwane, a sama konstrukcja modyfikowana. Najbardziej znaczącą zmianą, wprowadzoną w ostatnich 50 egzemplarzach, był montaż silnika produkowanego w Polsce – Wola-Henschel.
Ostatnie z łącznej liczby 250 sztuk wagonów trafiły do Polski w 1975 r. W planach wagony spalinowe SN61 miały obsługiwać ruch lokalny, jednak w związku z opóźnieniem produkcji polskich odpowiedników już od pierwszych dostaw zaczęto obsadzać nimi połączenia międzymiastowe, co okazało się bardzo korzystne, ponieważ SN61 były szybsze od ówczesnej trakcji parowej. Zestawiając dwa wagony spalinowe oraz dwóch lub czterech wagonów osobowych (czasem – ze względu na awaryjność SN61 na końcu składu doczepiano jeszcze jeden wagon spalinowy jako ewentualna rezerwa) uruchamiano pociągi pospiesznie, ekspresowe, jak również połączenia do ośrodków turystycznych. Większość wagonów tego typu znajdowała się w lokomotywowni Gdańsk (142 szt.), jak również w Warszawie (39 szt.), Szczecinie (37 szt.), Krakowie (19 szt.), Poznaniu (8 szt.) i Wrocławiu (5 szt.).
W połowie lat 70-tych XX w. wyprodukowane w Zakładach Cegielskiego lokomotywy SP45 zaczęły powoli wypierać wagony spalinowe SN61 z połączeń międzymiastowych, które pozostały do obsługi połączeń lokalnych. Powoli wycofywane ze służby – najpierw w Warszawie i Krakowie, potem w Poznaniu u Wrocławiu – najdłużej jeździły na terenie pomorza. Z planowej eksploatacji wycofano je w połowie lat 90-tych XX w. Do naszych czasów zachowało się kilka egzemplarzy, w tym w stanie czynnym SN61-168 w Chabówce oraz SN61-189 w Szczecinie (obecny numer 183).
Opisywany egzemplarz wagonu spalinowego SN61-133, został przekazany do ówczesnego Muzeum Kolejnictwa przez Północną DOKP, a następnie wpisany na inwentarz muzealny w 1996 r. Wcześniej swoją służbę zakończył w Chojnicach, gdzie następnie przez Zakład Taboru został przygotowany do ekspozycji dla Muzeum. Trafił najpierw do Ełku, a następnie w 2010 r. do parowozowni PKP Cargo S.A. w Białymstoku. W 2022 r. został sprowadzony na skansen Stacji Muzeum.
Producent:
Ganz, BudapesztNumer fabryczny i rok produkcji:
1969Układ osi:
B’2’Prędkość maksymalna:
108 km/hRodzaj przekładni:
mechanicznaMasa służbowa:
57,8 tDługość całkowita:
24 215 mmŚrednica kół:
940 mmLiczba miejsc siedzących:
48+5