Ks. Janusz Grygier jest proboszczem parafii w Mostówce na terenie diecezji Warszawsko-Praskiej. Jego pasja rozpoczęła się prawie pięćdziesiąt lat temu, kiedy jako mały chłopiec dostał od przyjaciela rodziny małą bateryjną kolejkę z dwoma wagonikami. Rozkładał ją na okrągłym stole, tylko wówczas kiedy był akurat wolny, i tak trwała zabawa. Wkrótce ta mała kolejka zaczęła się rozrastać. Zabawa zmieniła się w hobby. Zaczęło się od budowy budynków, infrastruktury kolejowej, domków itd. Potem powstawały pierwsze makiety i dioramy kolejowe. Rozrastająca się mała kolejka była początkiem wielkiego hobby.
Makiety wykonuje ze wszystkiego, nawet z tego, co wyrzuca się do śmieci. Na przykład sterta łupinek po naostrzonych kredkach czy ołówkach jest bezużyteczna, a to świetny materiał na kolejowy ładunek. Wiele elementów wykonuje sam, niektóre kupuje w sklepach modelarskich.
Czasami autor buduje makiety z wyobraźni, nie trzymając się żadnych wzorów, ale są i takie, które wiernie odzwierciedlają rzeczywistość. Tworzy je na podstawie planów , zdjęć lotniczych, czy starych rysunków i fotografii. Księdzu udało się odtworzyć nawet takie miejsca, których dziś już nie ma, po prostu przestały istnieć.
Żeby zbudować kolejową rzeczywistość, nawet w skali mikro, potrzebna jest ogromna wiedza o kolei. Dlatego ksiądz Janusz chętnie podróżuje, czyta fachową literaturę, przegląda kolekcjonerskie katalogi. Samo podróżowanie koleją dostarcza księdzu wielu pomysłów, chętnie też słucha kolejowych opowieści znajomych.
Makiety i dioramy kolejowe buduje w skali 1:87 (w wielkości H0). Zbiera także modele parowozów i wagonów kolei pruskich, bawarskich, saksońskich, wurttemberskich, badeńskich, niemieckich i polskich. Obecnie dysponuje makietą linii kolejowej jednotorowej o długości ok. 50 m. Swoje prace wystawia często na licznych imprezach modelarskich, targach kolejowych i muzeach.
Od 2004 r. powstaje cykl satyr kolejowych, na których ukazuje różne wydarzenia z życia kolei i wokół niej. Satyry kolejowe to niewielkie dioramy wielkości A3, A4, czy A5. Podróżując koleją i przyglądając się uważnie można dostrzec wiele ciekawych obrazków, które zostały przeniesione na dioramę. Tak przez okres 10 lat powstało prawie 70 dioram, które ciągle wzbudzają duże zainteresowanie. Większość satyr to rzeczywistość spotkana na kolei i przeniesiona na dioramę, często ukazująca absurdalne sytuacje z kolejowego życia.
Wystawę kolejowych satyr ks. Janusza Grygiera można zobaczyć na wystawie stałej w Stacji Muzeum do 29 kwietnia 2022 r.
Fot. Tomasz Kurowski